“Vraag om hulp. Dat is de belangrijkste stap.” - schoolcoach Sander over zijn rol in de begeleiding van jongeren
Gepubliceerd op: 12 maart 2025
Als schoolcoach bij Schoolformaat ondersteunt Sander jongeren die om verschillende redenen moeite hebben om naar school te gaan. "Wat mij motiveert in dit werk? Dat ik écht naast de jongere kan staan. Ik ben niet van school, niet van de hulpverlening. Ik ben er écht voor hen."
Een schoolcoach is een laagdrempelige vorm van begeleiding. Jongeren melden zichzelf aan, wat betekent dat er altijd een bepaalde motivatie is om geholpen te willen worden. "We richten ons veel op schoolverzuim, maar de oorzaken daarvan liggen vaak buiten school. Mentoren focussen zich vooral op het schoolse, terwijl wij verder kijken: wat speelt er in iemands leven waardoor school even niet lukt?" Een groot voordeel is dat Sander ambulant werkt. "Ik zit niet vast aan een schoolgebouw. Als het nodig is, loop ik een stukje mee in iemands dagelijks leven."
Van straatvrees tot prestatiedruk: elke jongere heeft een eigen verhaal
Schoolcoaching is maatwerk. De problemen die jongeren ervaren zijn divers: van angststoornissen tot financiële druk. "Ik had een jongen die door de pandemie straatvrees had ontwikkeld en al lange tijd niet meer naar school ging. Ons traject begon letterlijk met kleine stapjes naar buiten. Eerst een stukje wandelen, dan richting school. Uiteindelijk heeft hij weer de stap kunnen zetten."
Een ander veelvoorkomend probleem is de druk om geld te verdienen. "Een mbo-student die fulltime moet werken om thuis bij te dragen, komt in de knel met school. Het is dan niet zo simpel als ‘gewoon beter plannen’. Soms moeten we kijken of school op dit moment überhaupt haalbaar is, of dat er andere routes zijn."
Ook leerlingen met leer- en gedragsuitdagingen komen vaak bij Sander terecht. "Een jongen met autisme en ADHD kreeg op school al veel hulp, maar hij accepteerde dat niet meer. Hij had haarfijn door wie er ‘van school’ was en blokkeerde. Omdat ik niet aan school verbonden ben, kreeg ik wel een ingang. Samen hebben we een manier gevonden waarop hij zijn huiswerk kon plannen. Uiteindelijk ging hij toch over naar het volgende leerjaar, terwijl niemand dat had verwacht."
Vrijwillige hulp met impact
Wat de aanpak van een schoolcoach uniek maakt, is de vrijwilligheid. "Bij veel hulpverlening lijkt iets vrijwillig, maar zit er altijd een vorm van druk achter. Bij ons kunnen jongeren echt op elk moment stoppen. Dat geeft hen regie, maar het is ook een uitdaging: als ze afhaken, hebben we geen middelen om ze terug te dwingen. Het komt dan neer op vertrouwen opbouwen en samen zoeken naar wat wél werkt."
De samenwerking met ouders en andere betrokkenen verschilt per situatie. "Bij minderjarigen betrekken we ouders vaak, maar dat is niet altijd vanzelfsprekend. Sommige jongeren wonen in een instelling of zijn volwassen en bepalen zelf of hun ouders op de hoogte zijn. Vertrouwen is alles. Wat een leerling met mij deelt, blijft bij mij, tenzij er echt iets belangrijks speelt."
Een succesvol traject betekent niet altijd dat de jongere meteen weer fulltime naar school gaat. "Soms is succes simpelweg dat iemand zich gehoord voelt en weer stappen durft te zetten. Natuurlijk is het mooi als ouders en school ook tevreden zijn, maar het belangrijkste is dat de jongere zelf verder kan."
Sander hoopt dat scholen meer bekendheid geven aan schoolcoaching. "Veel leerlingen weten niet dat wij er zijn. Terwijl het niks kost voor de school en het zoveel kan betekenen voor een jongere. Mijn boodschap aan leerlingen is simpel: je hoeft het niet alleen te doen. Vraag om hulp."