Jeugdcoach op school: 'We zijn er om kleine en grote stappen vooruit te helpen'

Brug tussen school en thuis

De jeugdcoach op school (JOS) werkt binnen een driehoek van school, ouders en jeugdhulp op school. "We begeleiden leerlingen, ondersteunen ouders en werken nauw samen met de school," zegt Gilmer. "We zijn zichtbaar aanwezig, waardoor leerlingen, ouders en docenten makkelijk bij ons binnenlopen op de dagen dat we er zijn."

"Samen kijken we wat een leerling nodig heeft en of onze begeleiding toereikend is," legt Annemarie uit. "We bieden geen gespecialiseerde hulpverlening, maar helpen wel bij het vinden van de juiste route.” 

Preventief werken is hierbij essentieel. Door zichtbaar aanwezig te zijn op school, laagdrempelig contact te bieden en gedrag in perspectief te plaatsen, helpt de JOS sociaal-emotionele problemen te voorkomen of te reguleren. "Soms is het al genoeg om een situatie te normaliseren en uitleg te geven over ontwikkelingsfasen," vertelt Gilmer. "Op die manier voorkomen we dat zorgen meteen uitgroeien tot zware hulpvragen."

Hulpvragen: van examenstress tot opvoedondersteuning

De hulpvragen die Annemarie en Gilmer tegenkomen, zijn divers. "Vaak gaat het om stress-gerelateerde klachten zoals; faalangst, vermoeidheid of somberheid. Daarnaast hebben sommige leerlingen ook problemen met sociale interacties op school," vertelt Gilmer. Hij herinnert zich een jongen met sociale angst: "Hij vond het lastig om mee te doen aan schoolactiviteiten en voelde zich nergens thuis. We hebben samen kleine stappen gezet, zoals eens naast iemand anders gaan zitten of een gesprek aangaan. Inmiddels een jaar later loopt hij zelfverzekerd door de gangen, heeft hij een grote vriendengroep en weet hij wie hij is. Het is zo mooi om die transformatie te zien. Hij is echt 180 graden gedraaid."

Naast 1 op 1 contact met leerlingen op school, biedt de jeugdcoach op school ook opvoedondersteuning bij zowel leerlingen van het PO als van het VO. Echter is het wel zo dat opvoedondersteuning meer naar voren komt bij hele jonge kinderen. Annemarie legt uit: "Je kunt een kleuter wel advies geven, maar de vraag is of ze daar zelf al iets mee kunnen. Daarom werken we veel samen met ouders en zoeken we spelenderwijs naar oplossingen."

Annemarie deelt ook een veel voorkomende situatie die ze veel voorbij ziet komen: "Jongeren die zich onder druk voelen staan door social media, we zien dat FOMO (fear of missing out) bij veel leerlingen onder invloed van social media een rol speelt. Daarnaast zien we ook veel situaties waarin ze moeite hebben met face-to-face communicatie. Voor deze generatie is een telefoontje plegen soms een enorme uitdaging. Een afspraak maken bij de huisarts kan al heel spannend zijn."

Kleine en grote stappen vooruit, iedere stap is er één

Voor Annemarie en Gilmer is iedere stap vooruit een succes. Annemarie vertelt over een meisje dat ze begeleidt: "Het duurde lang voordat ze me in vertrouwen nam. Na de zomervakantie haalde ik haar op voor een gesprek en merkte ik dat er iets niet goed zat. Ze bleek in een thuissituatie met huiselijk geweld te zitten, wat voor veel emoties zorgde. We hebben Veilig Thuis ingeschakeld, maar ik blijf haar volgen. Soms moet je doorprikken en blijven vragen. Dat is niet altijd makkelijk, maar ze weet dat ik er voor haar ben en ik weet dat ze me vertrouwt."

Gilmer sluit af met een citaat uit de film Nanny McPhee: "When you need me but do not want me, then I must stay. When you want me but no longer need me, then I have to go."

"Dat is precies wat wij doen," zegt hij. "We blijven zolang we nodig zijn, maar laten los zodra het weer kan. Maar dat betekent niet dat we zomaar blijven hangen of verdwijnen—er zijn duidelijke kaders waarbinnen we werken."

De JOS biedt begeleiding in twee vormen:

• Lichte trajecten: kortdurende ondersteuning op school, meestal vijf gesprekken gericht op praktische hulp en preventie.
• Intensieve trajecten: begeleiding tot zes maanden bij complexere hulpvragen, waarbij ook ouders en andere betrokkenen worden meegenomen.

"We stappen dus niet zomaar in of uit, maar kijken altijd wat nodig is binnen de afgesproken kaders," benadrukt Gilmer.